Achalasia

สรุป ผู้ป่วยชายอายุ 72 ปี มีอาการจุกแน่นท้องบริเวณลิ้นปี่ แสบ ๆ แน่น ๆ มีอาการเป็น ๆ หาย ๆ มาตลอดสามเดือน ในช่วงหนึ่งเดือนหลังนี้เป็นบ่อย ผู้ป่วยจะมีอาการแน่นมากหากกินอาหารปริมาณมาก กินไปสักพักจะอึดอัดและดีขึ้นเมื่ออาเจียนออก อาเจียนออกมาเป็นอาหารที่กินเข้าไป บางครั้งก็แน่นมาก บางครั้งก็ไม่มีอาการ
น้ำหนักตัวลดลง 8 กิโลกรัมในสามเดือน การถ่ายอุจจาระปรกติ ไม่มีอาการไอ ไม่ดื่มเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่ใช้ยาใด ๆ เลย
หนึ่งสัปดาห์มานี้มีอาการใจสั่น เหนื่อยมากขึ้น จึงตัดสินใจมาตรว...จ

ตรวจร่างกาย พบผอมมาก กล้ามเนื้อฝ่อลีบ ไม่ซีด ไม่เหลือง คลำต่อมน้ำเหลืองไม่พบ ตรวจคอปรกติ ไทรอยด์ไม่โต ตรวจหัวใจพบแต่หัวใจเต้นผิดจังหวะ เสียงหายใจปรกติ ตับม้ามคลำไม่ได้ เสียงลำไส้ผิดปกติ ท้องแฟบ ไม่มีก้อน
คลื่นไฟฟ้าหัวใจเป็น Atrial Frillation ตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ ไม่มีลิ้นหัวใจรั่วหรือตีบ การบีบตัวดี ไม่มีก้อนเลือดในหัวใจ ห้องหัวใจไม่โต ตรวจเลือดปรกติดี ฮอร์โมนไทรอยด์ปกติ การทำงานของตับปกติ ฟิล์มเอกซเรย์ปอดมีเงาซ้อนเงาหัวใจอยู่ทางหน้าอกและขอบหัวใจด้านขวา
เมื่อคิดถึงการอุดกั้นทางเดินอาหาร ตรวจเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์พบหลอดอาหารโป่งพองมาก มีอาหารค้างด้านใน โป่งพองจนเป็นเงาทับซ้อนหัวใจด้านขวา และเบียดดันหัวใจ ไม่พบก้อนที่หลอดอาหาร ที่ตับ ที่ปอด เมื่อกลืนสารทึบรังสีและถ่ายภาพ พบว่าหลอดอาหารส่วนเหนือจุดตีบโป่งพองมาก สารทึบรังสีเคลื่อนที่ลงกระเพาะอาหารได้ยาก จุดตีบเป็นการตีบแบบทันทีทันใด ผิวเรียบไม่ขรุขระ กว้าง ๆ อยู่ก็แคบลง เรียกลักษณะแบบนี้ว่า Bird's beak appearance
ลักษณะทั้งหมดเข้าได้กับโรคหูรูดหลอดอาหารด้านล่างบีบตัวแน่นมาก (Achalasia) กล้ามเนื้อที่เรียงตัวเป็นวงรอบหลอดอาหารเกิดบีบตัวแน่น เกิดจากความไม่สมดุลกันของระบบประสาทที่ควบคุมการบีบคลาย ทำให้บีบไม่ปล่อย
การรักษาคงต้องแยกโรคเนื้องอกที่อาจเกิดปัญหาตรงนั้นออกไปก่อน โดยการส่องกล้องไปดู หากไม่มีเนื้องอกก็จะรักษาโดยการตัดกล้ามเนื้อวงรอบออกบางส่วน หรือ ฉีดโบท็อกซ์เข้าไป และทำการถ่างขยายหลอดอาหาร รวมถึงตรวจบริเวณที่บีบรัดด้วยว่าไม่ได้เกิดจากมะเร็ง
การรักษาด้วยยาข้อมูลไม่หนักแน่นเท่าการผ่าตัด คือการใช้ยา nifedipine และ ยา nitrate มาขยายกล้ามเนื้อ
แอดมินซักประวัติไม่ละเอียดพอ เขาว่าหัวใจเต้นผิดจังหวะทำให้หัวใจวายก็เชื่อตามนั้นไปก่อน จนเห็นเอ็กซเรย์และคนไข้บ่นจุกท้องแน่นท้องจะอาเจียน อาเจียนทุกครั้งก็ดีขึ้น จึงเอะใจ ไปถามประวัติและตรวจร่างกายใหม่
ถ้าโรคและสิ่งที่คิด ไม่สามารถอธิบายอาการ อาการแสดงได้ จงกลับไปซักประวัติตรวจร่างกายใหม่เสมอ ทำให้ละเอียด ตามขั้นตอน ทำซ้ำถ้าไม่กระจ่าง โอกาสพลาดจะน้อยลงครับ

ดูเพิ่มเติม