สิ่งที่พี่อยากฝากถึงน้องๆทุกคน

อีกไม่นาน น้องๆหมอและกลุ่มงานอาชีพทางสาธารณสุขก็จะออกจากรั้วมหาวิทยาลัยออกไปเผชิญชีวิต รับใช้ประชาชนและประเทศชาติ ดูแลสารทุกข์สรรพโรคกับประชาชนไทยกว่าหกสิบล้านคน

สิ่งที่พี่อยากฝากถึงน้องๆทุกคน

1. หน้าที่และความรับผิดชอบ ประชาชนมีความคาดหวังในสายงานนี้สูงมาก เป็นพลังอำนาจที่ผู้คนมอบให้ เราจึงต้องมีหน้าที่ใช้อย่างรับผิดชอบ ไม่ละทิ้งการงาน เรื่องส่วนตัวจะเป็นอย่างไร แต่เมื่อถึงเวลางานทั้งเวลาปกติและอยู่เวรขอให้รับผิดชอบเพราะสิ่งที่น้องกำลังดูแลคือชีวิตคน ชีวิตครอบครัว และถ้ารวมกัน นั่นคือสุขภาวะของชาติ

2. การสื่อสาร เกือบทั้งหมดของปัญหาทางการแพทย์และสาธารณสุข เกิดจากการสื่อสารที่ไม่เข้าใจกัน ค่อยๆพูดค่อยๆจากับคนไข้และญาติ เขาเครียดและทุกข์จากการเจ็บป่วยมามากแล้ว พยายามใช้น้ำเย็นเข้าลูบ ค่อยๆพูดภาษาง่ายๆ รับฟังเขา ใช้เวลาเพิ่มขึ้นและทบทวนความเข้าใจระหว่างกัน ปัญหาจะลดลงหรือผ่อนหนักเป็นเบาได้

3. ยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ตอนนี้ถึงยุคสมัยที่แพทย์และคนไข้ต้องตัดสินใจร่วมกัน เราต้องแนะนำการรักษาและให้เขาร่วมตัดสินใจ อำนาจในการเลือกอยู่ที่มือเขา แต่ละคนมีเหตุจำเป็นไม่เท่ากัน เราเพียงชี้ทาง ชี้ข้อดีข้อเสีย ถ้าจะให้ดีปรึกษาและตัดสินใจด้วยกัน ด้วยเหตุด้วยผล

4. การบันทึก บันทึกทางการแพทย์ทุกวันนี้สำคัญเป็นทั้งหลักฐานทางกฏหมาย เป็นทั้งการสื่อสารระหว่างเพื่อนร่วมอาชีพ เป็นบันทึกของเราเอง เขียนให้ครบถ้วนรัดกุม อย่าใส่ความรู้สึกของตัวเองลงไป ให้บันทึกข้อเท็จจริงเท่านั้น และที่สำคัญเขียนให้อ่านออกด้วยนะครับ หรืออะไรที่ต้องถ่ายภาพก็บันทึกและลงชื่อวันที่เวลาด้วย

5. สามัคคีกันในหมู่เพื่อนร่วมอาชีพ อย่าทะนงตนว่าเรียนมากกว่า เป็นหัวหน้าเขา เพราะเราต้องพึ่งพาอาศัยกัน ทำงานเป็นทีม ถ้อยทีถ้อยอาศัย อย่าให้ร้ายเพื่อนร่วมอาชีพ อย่าเอาตัวรอดคนเดียว อย่าลืมว่าเสาบ้านล้ม หลังคาก็ล้มด้วย ...

6. ขยันหมั่นทบทวนความรู้ ปัจจุบันมีหลายช่องทางทั้งไปอบรม อ่านหนังสือ สื่อต่างๆมากมาย ในวิชาที่เรียนมาแล้วต้องรู้ วิชาที่เชี่ยวชาญต้องชำนาญ เรียนรู้แล้วก็ต้องเพิ่มพูนแก้ไขไปตลอดชีวิต วิชาอื่นๆก็ควรรู้ อย่างเช่นเป็นอายุรแพทย์ก็ต้องรู้วิธีการผ่าตัดและดมยาคร่าวๆ ไม่อย่างนั้นจะรับปรึกษาเขาได้อย่างไร

7. เรียนรู้เรื่องอื่นด้วย โดยเฉพาะการวางแผนการเงิน การออมเพื่ออนาคต การลงทุนเพื่อเพิ่มรายได้ การจัดการภาษี ซื้อรถซื้อบ้าน เป็นสิ่งที่พวกเราด้อยมาก ทำให้ทำงานหนักแต่รายได้ไม่งอกเงย รีบศึกษาและเก็บเงินตั้งแต่เนิ่นๆ ทำเร็วก็สำเร็จเร็ว ทำเลยตั้งแต่เดือนแรก

8. ดูแลตัวเอง ถ้าตัวเองยังไม่แข็งแรงจะไปดูแลคนอื่นได้อย่างไร ต้องออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อน เวลาหาได้เสมอ ไม่ใช่ข้ออ้างว่าไม่มีเวลา ... กินอาหารที่ดี ไม่ใช่บะหมี่ต้มเช้าเที่ยงเย็น เริ่มทำให้เป็นนิสัย ทำทุกวัน คุณภาพชีวิตจะดีมาก ชีวิตยังอีกยาวนาน ไม่ใช่ผมว่าไอ้นู่นไอ้นี่ก็ไม่ได้ ให้รู้จักกิน รู้จักประมาณ มีความสุขในการกินได้แบบไม่เสียหาย

9. กลับไปดูแลพ่อแม่ ผู้มีพระคุณบ้าง เข้าใจดีว่าเวลาน้อย ท่านเองก็เข้าใจ แต่บังคับว่าต้องกลับไปดูแลบ้าง ท่านลำบากเพื่อเรามามากมาย ..จำไว้เลยนะครับ ความกตัญญูคือเครื่องหมายของคนดี ดังสุภาษิตจีน ทุกครั้งที่ดื่มน้ำในบ่อ ให้รำลึกถึงคนที่ขุดบ่อทุกครั้ง

10. วางแผนชีวิต ใครจะเรียนต่ออะไรที่ไหน ขอทุนใคร จะต่อเมืองนอก หรือใครจะเปลี่ยนสายอาชีพ ใครรักงานชุมชน งานบริหาร เตรียมหาช่องทาง หาวิธี และเตรียมเงินไว้ด้วย อยากบอกว่าเรซิเดนท์ เฟลโล่ เป็นช่วงชีวิตที่รายรับน้อยมาก จะซื้อรถ ผ่อนเรือนหอ ให้วางแผนให้ดี

11. สำหรับน้องๆผู้ชาย วัยหนุ่ม ผมเข้าใจดีว่าฮอร์โมนมันพุ่ง แต่อยากให้เคารพความเป็นหญิง อย่าทำแบบ ฟ. แล้ว ท. แม้ยุคนี้จะเต็มใจกันทั้งคู่ แต่ให้เกียรติสุภาพสตรีด้วยนะครับ
สำหรับน้องๆผู้หญิง ฮอร์โมนก็พุ่งเช่นกัน แม้จะเต็มใจกันทั้งคู่ ก็คิดทบทวนสักนิดก่อนนะครับ

12. ต่อจากข้อเมื่อกี้ ทั้งหญิงและชาย อย่าตั้งท้องก่อนเวลาที่วางแผน อย่าติดโรคร้าย ผมรักษาน้องๆจบใหม่มามาก เสียดายอนาคต แม้อนาคตจะไม่มืดมน แต่ก็ไม่สะดวกสบาย และรวมถึงยาเสพติด อบายมุขต่างๆด้วย

13. อ่อนน้อมถ่อมตน อย่าเห็นใครต่ำกว่าใคร ยึดมั่นในคำสอนตามศาสนาที่ตัวเองนับถือ มีหลักไว้บ้าง ชีวิตจะไม่ว่างเปล่า

14. ปรึกษาพี่ได้ทุกเรื่อง ยกเว้นสองเรื่อง คือเรื่องเงิน เพราะพี่ก็ไม่ได้รวย มาเริ่มจัดการการเงินตอนแก่ ไม่อยากให้น้องๆสายเกินเหมือนพี่ อย่างที่สองคือเรื่องคู่ครองความรัก ถ้าว่างๆก็มากินแห้วที่บ้านพี่ได้ มีเยอะ

15. เป็นตัวของตัวเอง อย่าดำเนินชีวิตตามใคร ปัจจัยแต่ละคนต่างกัน คิดไตร่ตรองให้รอบคอบแล้วเดินหน้าล่าฝันให้สุด ชีวิตหนึ่งเกิดหนเดียวตายหนเดียว อย่าให้ทุกวันสูญเปล่า

รักน้องๆทุกคน