ความดันต่ำ เป็นโรคไหม

ความดันโลหิตต่ำ เป็นโรคหรือไม่

  ความดันโลหิตต่ำ ไม่ถือว่าเป็นโรค อันนี้ต่างจากความดันโลหิตสูง ความดันโลหิตต่ำถือว่าเป็นแค่อาการ เป็นแค่ภาวะ ที่เกิดจากสาเหตุใดหรือโรคใดๆ  เรามีค่าตัวเลขบอกว่าความดันโลหิตปกตินั้นค่าไม่เกิน 130/80 มิลลิเมตรปรอท แต่เราไม่มีตัวเลขที่จะบอกว่าขอบเขตล่างของความปรกติเป็นเท่าไร ไม่ใช่ 70/40 ไม่ใช่ 90/60
  เพราะค่าความดันโลหิตที่ต่ำนั้นจะมีความหมายในสองกรณี

  กรณีแรกมีอาการที่เกิดร่วม ซึ่งแน่ล่ะแสดงว่า ความดันโลหิตอันนั้นเกิดปัญหาเลือดไปเลี้ยงอวัยวะส่วนปลายไม่พอ เช่น ลุกนั่งจากท่านอนแล้วหน้ามืด  มีอาการตาลายวิงเวียนร่วมด้วย บางคนก็เป็นลม การเปลี่ยนแปลงต่างๆอาจเป็นแล้วหายเองภายในเวลาหลักวินาที หรือ เป็นแล้วต้องมาหาหมอก็ได้ แบบนี้เรียกว่าภาวะความดันโลหิตต่ำจาก....อะไรก็ว่าไป เช่น จากท่าทางที่เรียกว่า postural hypotension จากผลข้างเคียงของยาเช่น ยาแก้วิงเวียน หรือ กินยาลดความดันเกินขนาด หรือเกิดจากการขาดน้ำ เช่นถ่ายเหลวมากๆ
   ถ้าเป็นมากจนกระทั่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆไม่พอ จนร่างกายเริ่มรวน เช่น ปัสสาวะไม่ออก ซึม แบบนี้เรียก shock

  กรณีที่สองที่เป็นการเปรียบเทียบที่ลดลงจากเดิม เช่น มาตรฐานความดันของคนไข้อยู่ที่ 160/90 มาตลอด วันนี้มาที่ห้องฉุกเฉินมีอาการใจสั่น มือเท้าเย็น วัดความดันได้ 110/60 อันนี้ก็ต้องระมัดระวังว่าความดันโลหิตจะต่ำ (สังเกตว่าอย่างไรก็ต้องมีอาการและอาการแสดงควบคู่กัน) หรือ เฝ้าระวังความดันในห้องไอซียู เมื่อเช้า 140/90 เริ่มลดลงมาเรื่อยๆ 130/80 ...120/70....100/60...90/50 โดยที่หัวใจเต้นเป็นจังหวะสม่ำเสมอ อันนี้ก็เป็นความดันโลหิตต่ำ  ต้องไปหาสาเหตุแล้วล่ะ คนไข้อาจไม่มีอาการเพราะมีโรคอยู่ ใส่ท่อช่วยหายใจ ได้ยานอนหลับ

   จะรู้ได้อย่างไร ก็เมื่อมีอาการหน้ามืด วิงเวียน ใจสั่น เหงื่อออก อาเจียน วูบ ให้วัดค่าความดันครับ ถ้าต่ำจริง คืออย่างมากสุดไม่เกิน 90/60 (ตัวเลขจาก national heart lung and blood institute) หรือต่ำจากเดิม ก็สามารถเรียกเป็นภาวะ hypotension แล้วเข้าสู่กระบวนการสืบค้นสาเหตุและรักษาตามสาเหตุต่อไป

  บางคนก็มีความดันโลหิตพื้นฐานตัวเองไม่สูง ไม่ว่า 100/60 ..90/60 ...86/58 แต่ไม่มีอาการ ไม่มีมูลเหตุอื่นๆที่จะทำให้เกิดอาการความดันโลหิตต่ำ ก็ถือว่าความดันโลหิตปรกติของเขาเป็นเท่านั้น ผู้นั้นควรจดจำค่าปรกติของความดันโลหิตตัวเองเอาไว้ด้วย ไม่อย่างนั้นมาโรงพยาบาลรับรองวุ่นวาย โดนวินิจฉัยว่าช็อกก็มีนะครับ
   ความดันโลหิตมนุษย์ไม่เท่ากันเลย ในแต่ละนาที แต่ละวัน ดังนั้นอาจต้องวัดหลายครั้ง ยิ่งหัวใจเต้นผิดจังหวะจะยิ่งไม่เท่ากัน อันนี้คือวิธีวัดถูกต้องนะครับ หากวิธีวัดบกพร่องก็จะยิ่งสับสนเข้าไปอีก

"ความดันต่ำยังพอให้อภัย หวยกินเมื่อไร ตูต้องเอาคืน"