วันนี้เรามาเรียนอายุรศาสตร์จากภาพยนตร์ ท่านเคยดูภาพยนตร์เรื่อง con air ไหมครับ เป็นภาพยนตร์เกี่ยวกับนักโทษที่กำลังจะพ้นโทษต้องเดินทางโดยสารโดยเครื่องบินขนส่งนักโทษ บังเอิญว่านักโทษเด็ดขาดที่เหลือคนอื่นๆ กำลังวางแผนยึดเครื่องบินแล้วหนี นักโทษคนนี้ซึ่งเป็นอดีตทหารหน่วยเรนเจอร์จะทำอย่างไร นำแสดงโดยนิโคลัส เคจ และ จอห์น มัลโควิช
เอาเถอะครับ ที่เราสงสัยคือ ตัวละครนักโทษเพื่อนพระเอกคนหนึ่งที่ชื่อ เบบี้โอ เบบี้โอก็เป็นนักโทษชั้นดี ตามพระเอกไปที่คุกใหม่ เดินทางด้วยเครื่องบินลำเดียวกัน สนุกสนานรื่นเริงดี แต่เบบี้โอเป็นเบาหวานต้องฉีดอินซูลิน ในเรื่องนั้นก่อนขึ้นเครื่องเขาไม่ได้ฉีดอินซูลิน และเมื่อเครื่องถูกยึด หลอดอินซูลินก็แตก เบบี้โอก็เลยเหนื่อยมาก เหงื่อออก ทำอะไรไม่ได้
เอาเถอะครับ ที่เราสงสัยคือ ตัวละครนักโทษเพื่อนพระเอกคนหนึ่งที่ชื่อ เบบี้โอ เบบี้โอก็เป็นนักโทษชั้นดี ตามพระเอกไปที่คุกใหม่ เดินทางด้วยเครื่องบินลำเดียวกัน สนุกสนานรื่นเริงดี แต่เบบี้โอเป็นเบาหวานต้องฉีดอินซูลิน ในเรื่องนั้นก่อนขึ้นเครื่องเขาไม่ได้ฉีดอินซูลิน และเมื่อเครื่องถูกยึด หลอดอินซูลินก็แตก เบบี้โอก็เลยเหนื่อยมาก เหงื่อออก ทำอะไรไม่ได้
เบบี้โอเป็นอะไร และเราได้เรียนอะไร (ข้อเท็จจริงตามบทอาจเป็นอย่างไร ต้องไปถามเจอรี่ บรั๊คไฮเมอร์ ผู้อำนวยการสร้างนะครับ)
ตามท้องเรื่องเบบี้โอดูแล้วอายุคงไม่เกิน 30 ปี แต่ป่วยเป็นเบาหวานต้องฉีดอินซูลิน และตัวเองก็เคร่งครัดมาก ขนาดไปย้ำเตือนกับผู้คุมว่าตัวเองต้องฉีดยา ... ตรงนี้คิดว่าเขามีโอกาสเป็นเบาหวานชนิดที่หนึ่ง หรือ insulin dependent diabetes mellitus เบาหวานที่ขาดอินซูลินเกือบร้อยเปอร์เซนต์ ปัจจุบันเชื่อว่าเกิดจากภูมิคุ้มกันตัวเองไปทำลายเซลที่สร้างอินซูลินให้มลายสิ้นไป เป็นตั้งแต่เด็ก อาการจึงมักจะเกิดเร็ว คนไข้กลุ่มนี้ต้องนำเข้าอินซูลินจากภายนอกเพราะร่างกายเขาสร้างไม่ได้ ต้องฉีดอินซูลินทุกวัน
เบบี้โอ น่าจะเป็นชนิดนี้มากกว่า เบาหวานชนิดที่สองที่เรารู้จักกัน เหตุผลจะอธิบายต่อไปเรื่อยๆ นอกจากความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องใช้อินซูลินกับอายุที่ไม่มากนัก (อายุน้อยก็เป็นเบาหวานชนิดที่สองได้นะครับ)
เบบี้โอ น่าจะเป็นชนิดนี้มากกว่า เบาหวานชนิดที่สองที่เรารู้จักกัน เหตุผลจะอธิบายต่อไปเรื่อยๆ นอกจากความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องใช้อินซูลินกับอายุที่ไม่มากนัก (อายุน้อยก็เป็นเบาหวานชนิดที่สองได้นะครับ)
เบบี้โอ คงมีปัญหาการควบคุมอินซูลินกับระดับน้ำตาลเป็นแน่ แม้ในภาพยนตร์จะไม่มีฉากน้ำตาลต่ำ เหงื่อออกใจสั่น สับสนให้เห็น แต่ให้สังเกตเขามักจะพกขนมหวานติดตัวตลอด (ขนมสีชมพูสวยๆนั่นแหละครับ)
ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานและต้องฉีดยาอินซูลินเป็นประจำ ควรมีการวัดระดับน้ำตาลปลายนิ้วสม่ำเสมอ เพื่อเฝ้าระวังภาวะน้ำตาลต่ำทั้งแบบมีอาการใจสั่น หวิว หรือไม่มีอาการก็ได้ เพราะต่ำจนชิน มันกินในหัวใจ ลึกเข้าไปกร่อนใจลงทุกที
คิดว่าเบบี้โอน่าจะมีน้ำตาลต่ำแน่ๆ เพราะเข็ดจากอาการจึงพกของหวานตลอด หรือไม่เช่นนั้นก็ยังควบคุมอาหารไม่ได้แต่ผมคิดว่ากรณีแรกมากกว่า
ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานและต้องฉีดยาอินซูลินเป็นประจำ ควรมีการวัดระดับน้ำตาลปลายนิ้วสม่ำเสมอ เพื่อเฝ้าระวังภาวะน้ำตาลต่ำทั้งแบบมีอาการใจสั่น หวิว หรือไม่มีอาการก็ได้ เพราะต่ำจนชิน มันกินในหัวใจ ลึกเข้าไปกร่อนใจลงทุกที
คิดว่าเบบี้โอน่าจะมีน้ำตาลต่ำแน่ๆ เพราะเข็ดจากอาการจึงพกของหวานตลอด หรือไม่เช่นนั้นก็ยังควบคุมอาหารไม่ได้แต่ผมคิดว่ากรณีแรกมากกว่า
เมื่อเครื่องบินถูกยึด ความวุ่นวายทำให้ยาถูกทำลายเกือบหมด เบบี้โอมีอาการเหนื่อย เหงื่อออกมาก สติสัมปชัญญะดี ทั่งๆที่ตอนขึ้นเครื่องก็ปรกติ เบบี้โอเป็นอะไร
ภาวะฉุกเฉินที่เกี่ยวกับเบาหวานคือ น้ำตาลสูงเกินจนผิดปกติ หรือต่ำเกินจนอันตราย ในกรณีนี้คงไม่ใข่ต่ำเกินแน่ๆ เพราะเขาไม่ได้ฉีดยา น่าจะสูงแน่ๆ ในกรณีที่น้ำตาลสูงนั้นคนไข้เบาหวานมีโอกาสเกิดเลือดเป็นกรดได้ ก็จะมีอาการขาดน้ำรุนแรง หอบเหนื่อย หอบลึก น้ำตาลสูง ที่เรียกว่า diabetic ketoscidosis, DKA (แบบน้ำตาลไม่สูงก็มีนะครับ) อีกภาวะคือซึมลงมากเนื่องจากน้ำตาลสูงไปทำให้เลือดข้นมาก ระบบประสาทจึงรวน (hyperosmolar nonketotic state, HNS)
ภาวะแรกเกิดจากอินซูลินน้อย ร่างกายจึงต้องไปใช้กรดไขมันเป็นพลังงานแทนและฮอร์โมนที่สร้างมาเพื่อเพิ่มพลังงานทำงานผิดปกติ ผลลัพธ์ของกรดไขมันที่ใช้มากคือ กรดคีโตนที่สูงเกิน ทำให้หอบลึก ภาวะหลังเกิดจากน้ำตาลสูงมากๆ แต่ยังพอมีอินซูลินอยู่ น้ำตาลที่สูงมากๆไปทำให้น้ำในตัวผิดปกติและปัสสาวะมาก จนระบบไหลเวียนเริ่มบกพร่อง และ การรับรู้เปลี่ยน
ภาวะฉุกเฉินที่เกี่ยวกับเบาหวานคือ น้ำตาลสูงเกินจนผิดปกติ หรือต่ำเกินจนอันตราย ในกรณีนี้คงไม่ใข่ต่ำเกินแน่ๆ เพราะเขาไม่ได้ฉีดยา น่าจะสูงแน่ๆ ในกรณีที่น้ำตาลสูงนั้นคนไข้เบาหวานมีโอกาสเกิดเลือดเป็นกรดได้ ก็จะมีอาการขาดน้ำรุนแรง หอบเหนื่อย หอบลึก น้ำตาลสูง ที่เรียกว่า diabetic ketoscidosis, DKA (แบบน้ำตาลไม่สูงก็มีนะครับ) อีกภาวะคือซึมลงมากเนื่องจากน้ำตาลสูงไปทำให้เลือดข้นมาก ระบบประสาทจึงรวน (hyperosmolar nonketotic state, HNS)
ภาวะแรกเกิดจากอินซูลินน้อย ร่างกายจึงต้องไปใช้กรดไขมันเป็นพลังงานแทนและฮอร์โมนที่สร้างมาเพื่อเพิ่มพลังงานทำงานผิดปกติ ผลลัพธ์ของกรดไขมันที่ใช้มากคือ กรดคีโตนที่สูงเกิน ทำให้หอบลึก ภาวะหลังเกิดจากน้ำตาลสูงมากๆ แต่ยังพอมีอินซูลินอยู่ น้ำตาลที่สูงมากๆไปทำให้น้ำในตัวผิดปกติและปัสสาวะมาก จนระบบไหลเวียนเริ่มบกพร่อง และ การรับรู้เปลี่ยน
ถ้าว่ากันแบบนี้ เบบี้โอน่าจะเป็น DKA นะ เพราะหอบเหนื่อย เหงื่อออกใจสั่นที่แสดงถึงระบบไหลเวียนบกพร่อง ฮอร์โมนที่ใช้เพิ่มพลังงาน counter regulatory เพิ่มสูงมากโดยเฉพาะ catecholamines ... สติดีจึงไม่น่าเป็น HNS
แต่ก็แปลกดี ฉีดอินซูลินปุ๊บ ดีปั๊บเลย จริงๆต้องให้สารน้ำปริมาณมากมาย และใช้อินซูลินแบบหยดเข้าเลือดดำปริมาณมากๆเช่นกัน
แต่ก็แปลกดี ฉีดอินซูลินปุ๊บ ดีปั๊บเลย จริงๆต้องให้สารน้ำปริมาณมากมาย และใช้อินซูลินแบบหยดเข้าเลือดดำปริมาณมากๆเช่นกัน
หรือเป็นอย่างอื่น ...เหมือนคนไข้เบาหวานทั่วไป ใจสั่นเหงื่อออก หมดแรง อย่าเพิ่งคิดว่าเกิดจากน้ำตาลอย่างเดียว โรคที่ต้องคิดถึงอีกคือ หลอดเลือดหัวใจตีบเฉียบพลัน หัวใจวาย ต้องแยกภาวะเร่งด่วนเรื่องหลอดเลือดหัวใจตีบ กล้ามเนื้อหัวใจตายเสมอ ไม่ว่าระดับน้ำตาลจะสูงหรือต่ำก็ตาม
เป็นอย่างไรครับ เรียนอายุรศาสตร์จากภาพยนตร์ สนุกๆกันพอหายเครียด สุดท้ายขอฝากบทเพลงที่เพราะมากประกอบภาพยนตร์เรื่องนี้ How do I live
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น