จัดตู้ยา

มีตู้ยาอยู่ในบ้าน จะใส่ยาอะไรไว้ดี .. แม้ว่ายุคนี้การคมนาคมจะแสนสะดวก แต่ในอีกหลายพื้นที่ยังไม่มีรถ หลายหมู่บ้านห่างไกล มีแต่เด็กกับคนชรา มีกระบะอยู่สองคัน (จะนั่งแค็ปก็เสี่ยงอีก) ถ้ามียาสามัญไว้ตอนกลางค่ำกลางคืน จะดีกว่านะครับ ผมลองหาข้อมูลและทำรายการยาที่น่าจะจัดหาไว้ในบ้านครับ

1. ยาลดไข้ บรรเทาปวด อะไรจะดีไปกว่าพาราเซตามอล ใช้ง่ายปลอดภัย ซื้ออย่างที่บรรจุเป็นแผงนะครับ ฉีกออกใช้ทีละเม็ด จะได้ไม่เสียไม่ปนความชื้น เก็บไว้สักสองแผง ผู้ใหญ่ก็ครั้งละหนึ่งเม็ดหรือเม็ดครึ่ง เด็กโตก็ใช้เม็ด 325 มิลลิกรัมแทน ราคาไม่แพงครับ พาราเซตามอลแผงละ 10 เม็ด ราคา 8-12 บาท

2. ยาแก้จุกท้อง แสบท้อง ยาธาตุน้ำขาวก็ยังเป็นยาลดกรดที่ออกฤทธิ์เร็ว เอาติดไว้สักขวด หรือจะเป็นยาเม็ดที่ต้องเคี้ยวก่อนกลืน เช่นยา simethicone ก็ลดอาการได้เร็วครับ ราคาไม่แพง ติดบ้านไว้สักแผง ยาธาตุน้ำขาวขวดละ 49-55 บาทครับ

3. ยาแก้ท้องอืด แน่นท้อง ยาธาตุน้ำขาวก็ยังใช้ได้นะครับ หรือจะใช้ผงอีโนก็ใช้ได้ดี ติดไว้สักสามสี่ซองครับ อย่าลืมปล่อยให้ฟองฟู่หมดก่อนดื่มนะครับ

4. ยาแก้แพ้ เกิดลมพิษเฉียบพลัน แพ้อาหารจมูกบวม ปากหน้าบวม ใช้ยาแก้แพ้ก่อนไปหาหมอ แนะนำยาเม็ดคลอร์เฟนิรามีน ราคาถูก หาง่าย ประสิทธิภาพดี แต่ว่าง่วงซึมเล็กน้อย หรือถ้าต้องการง่วงซึมลดลง ก็ใช้ยาเม็ด loratadine แทนได้ครับ ราคาไม่ต่างกันมาก คลอร์เฟนิรามีนขององค์การเภสัช 100 เม็ด ประมาณ 12-15 บาท ส่วนถ้าเป็นยา loratadine แผงละ 30-40 บาท

5. น้ำเกลือแร่ ORS ทั้งแบบผู้ใหญ่และของเด็ก ติดไว้เลย 10 ซอง ใช้รักษาอาหารถ่ายเหลวเฉียบพลัน ดื่มแทนน้ำ จิบบ่อยๆ แต่ห้ามใช้ในแง่แทนอาหารหรือชดเชยเวลากินไม่ได้นะครับ หนึ่งซองน้ำหนึ่งแก้ว ในเด็กให้ใช้ช้อนป้อนเลย ราคา ORS ซองละ 4-8 บาท

6. ชุดทำแผล เดี๋ยวนี้เป็นชุดสะอาดบรรจุเสร็จ ฉีกซองใช้แล้วทิ้ง ข้างในมีถาดเล็กๆบรรจุผ้าก๊อส สำลี ปากคีบพลาสติกย่อยสลายง่าย น่าจะมีสักสองชุดนะครับ ใช้ได้สารพัดแผล สะอาดด้วย ราคาชุดทำแผลแบบใช้แล้วทิ้ง 10-15 บาท

7. น้ำเกลือล้างแผล ที่เป็นขวดลิตรพลาสติก เวลาบีบขวดแล้วน้ำเกลือจะพุ่งแรงล้างแผลได้ดี ใช้ล้างแผลสด แผลมีหนอง ไฟไหม้ ล้างตา ด้วยความที่สะอาดจึงฉีดตรงสู่แผลได้ ถ้าใช้หมดให้ใช้น้ำดื่มสะอาดไปก่อนครับ น้ำเกลือขวดละ 36 บาทครับ เปิดแล้วไม่ควรใช้นานเกิน 30 วันครับ

8. ยาใส่แผลสด แนะนำ เบต้าดีนเอาไว้ทำความสะอาดรอบแผลครับ ไม่ควรใส่เข้าไปในแผลตรงๆ และควรมีแอลกอฮอล์ 70% ขวดเล็กๆเอาไว้ด้วย เอาไว้เช็ดอุปกรณ์ต่างๆ และ..เหล้า ไม่ควรใช้นะครับ ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์และยาแดง เลิกใช้ไปเถอะครับ ราคาเบต้าดีน 20-45 บาท

9. ผ้าก๊อสและสำลีสะอาด แบ่งขายเป็นถุงบรรจุเล็กๆ เอาไว้เผื่อบาดแผลขนาดใหญ่ ผ้าพันแผลชนิดผ้ายืดเพื่อรัดห้ามเลือดสักม้วน และพลาสเตอร์ปิดแผลครับ ซองหนึ่งก็มีห้าแผ่น ผ้าก๊อสม้วนขนาดสองนิ้วราคา 5-8 บาท

10. เจลสารพัดประโยชน์ เอาไว้แช่เย็นประคบแผลฟกช้ำ กระแทกแล้วห้อเลือด สามารถใช้ซ้ำได้ อ่านคู่มือด้วยครับมีไว้สักก้อน ส่วนประคบร้อนไม่เคยใช้ครับแต่เห็นในเอกสารบอกทำได้ ผมแนะนำเอาผ้าห่อก่อนประคบนะครับ เจล cold pack - hot pack ราคาประมาณ 150-180 บาท

11. ยาหม่อง ขี้ผึ้งแซมบัค ใช้ทาบริเวณแมลงกัดต่อย บรรเทาอาการปวดและอาการอักเสบได้พอสมควรครับ ขี้ผึ้งแซมบัคราคาตลับละ 22 บาทครับ

12. ครีมใส่แผลไฟไหม้ ครีมซิงค์ กระปุกเล็กๆเอาไว้ทาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก แล้วจึงค่อยพันแผล ลดอาการปวดแสบร้อน เพื่มความชื้น เลิกใช้ยาสีฟันนะครับ หรือจะปลูกว่านหางจระเข้ เอาเจลสดที่ไม่มียางมาชโลมก็ได้

ทั้งหมดนี้สามารถหาซื้อได้ตามร้านยาหรือร้านสะดวกซื้อ ราคาไม่แพง รวมๆแล้วประมาณ 500 บาท ให้อ่านฉลากยาทุกครั้งก่อนใช้ ตรวจสอบวันหมดอายุเสมอๆ หากใกล้หมดอายุให้ทิ้งไปหาชุดใหม่มาเปลี่ยน บรรจุในที่แห้ง ไม่อับชื้น ห่างจากมือเด็ก ควรมีไฟฉายอันเล็กๆพร้อมใช้บรรจุในตู้ยาด้วย อย่าคลำหาในที่มืดเด็ดขาด

แต่อย่างไรควรสังเกตอาการ และเมื่อใดตัดสินใจใช้ยาสามัญประจำบ้าน ให้เตรียมหาช่องทางไปโรงพยาบาลด้วยเพราะอาการอาจจะแย่ลง หารถหารา หรือโทร 1669 ได้ทั่วราชอาณาจักร ตลอด 24 ชั่วโมง

ู้ยา

ขอขอบคุณ เพจสาระสุขภาพยาน่ารู้กับเภสัชกรอุทัย ที่ให้ข้อมูลครับ